Το άρωμα είναι από τα πιο χαρακτηριστικά και ελκυστικά στοιχεία σε πολλά καλλυντικά προϊόντα. Από ενυδατικές κρέμες και σαμπουάν μέχρι make-up και αντηλιακά, τα αρωματικά συστατικά παίζουν ρόλο τόσο στη λειτουργικότητα όσο και στην εμπορικότητα του προϊόντος. Όμως, υπάρχει ανησυχία για πιθανές επιπτώσεις στην υγεία και την επιδερμίδα. Ας δούμε τι λένε οι ειδικοί και οι κανονισμοί που ισχύουν διεθνώς.
Περιεχόμενα
Τι είναι τα αρώματα στα καλλυντικά
Τα αρώματα στα καλλυντικά (fragrance ή parfum) είναι μείγματα από δεκάδες έως και εκατοντάδες χημικές ενώσεις – φυσικές ή συνθετικές – που προστίθενται για να προσδώσουν ευχάριστη οσμή στο προϊόν. Δεν είναι πάντα απαραίτητο να αποκαλύπτονται όλα τα συστατικά του αρώματος, κάτι που οδηγεί σε έλλειψη διαφάνειας.
Πιθανοί κίνδυνοι για την υγεία
1. Αλλεργικές αντιδράσεις και ερεθισμοί
- Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες των αρωμάτων είναι ερυθρότητα, φαγούρα, ξηρότητα ή έκζεμα, κυρίως σε ευαίσθητα δέρματα.
- Ορισμένα αρωματικά συστατικά ταξινομούνται από την ΕΕ ως πιθανά αλλεργιογόνα, όπως η λιναλοόλη και η λιμονένιο.
2. Αναπνευστικά προβλήματα
- Η εισπνοή έντονων ή ασταθών αρωμάτων μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, δυσφορία ή αναπνευστικά συμπτώματα, ειδικά σε άτομα με άσθμα ή ρινίτιδα.
3. Ορμονικές διαταραχές (ενδοκρινική διαταραχή)
- Ορισμένα συνθετικά αρώματα, όπως τα phthalates, έχουν συνδεθεί με πιθανές διαταραχές του ενδοκρινικού συστήματος, αν και η επιστημονική κοινότητα δεν έχει ακόμη καταλήξει σε οριστικά συμπεράσματα.
Τι λένε οι διεθνείς κανονισμοί
Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ)
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποχρεώνει τους κατασκευαστές να δηλώνουν στην ετικέτα 26 γνωστά αλλεργιογόνα αρωμάτων αν ξεπερνούν συγκεκριμένα όρια.
- Το άρωμα μπορεί να αναγράφεται γενικά ως “parfum”, εκτός αν πρόκειται για συστατικά που πρέπει να δηλωθούν χωριστά.
Ηνωμένες Πολιτείες (FDA)
- Στις ΗΠΑ, το FDA δεν απαιτεί από τις εταιρείες να αποκαλύπτουν όλα τα αρωματικά συστατικά, καθώς θεωρούνται “εμπορικό απόρρητο”.
- Η ασφάλεια των καλλυντικών βασίζεται κυρίως στην ευθύνη του κατασκευαστή, χωρίς προέγκριση των προϊόντων πριν βγουν στην αγορά.
Διεθνής Ένωση Αρωματοποιίας (IFRA)
- Η IFRA παρέχει κατευθυντήριες γραμμές για τη χρήση συγκεκριμένων συστατικών σε ασφαλή επίπεδα.
- Αν και δεν είναι δεσμευτικές από τη νομοθεσία, πολλές μεγάλες εταιρείες ακολουθούν τις συστάσεις της.
Τι δείχνουν οι μελέτες
- Μελέτες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων (ECHA) δείχνουν ότι τα περισσότερα αρωματικά αλλεργιογόνα εμφανίζονται συχνότερα σε προϊόντα για ενήλικες και σπάνια σε παιδικά καλλυντικά.
- Σύμφωνα με έρευνα του American Contact Dermatitis Society, τα αρώματα είναι από τις πιο κοινές αιτίες δερματίτιδας εξ επαφής.
- Μελέτες σε phthalates έχουν δείξει ότι η έκθεση σε μεγάλες ποσότητες συνδέεται με ορμονικές διαταραχές, αλλά οι συγκεντρώσεις στα καλλυντικά είναι συνήθως πολύ μικρές.
Πώς να προστατευτείτε ως καταναλωτές
- Διαβάστε την ετικέτα: Προτιμήστε προϊόντα που αναφέρουν “fragrance-free” και όχι μόνο “unscented”, καθώς τα δεύτερα μπορεί να περιέχουν άρωμα για να καλύψουν άλλη μυρωδιά.
- Δοκιμάστε πρώτα: Κάντε test σε μικρή επιφάνεια του δέρματος πριν τη χρήση.
- Αποφύγετε προϊόντα με έντονο άρωμα αν έχετε ιστορικό αλλεργιών ή ευαίσθητη επιδερμίδα.
- Προτιμήστε εταιρείες που αποκαλύπτουν αναλυτικά τα συστατικά ή χρησιμοποιούν φυσικά αρώματα με πιστοποίηση.
Μύθοι και αλήθειες
- Μύθος: Όλα τα φυσικά αρώματα είναι ασφαλήΑλήθεια: Ακόμη και τα αιθέρια έλαια μπορεί να προκαλέσουν αλλεργίες.
- Μύθος: Αν δεν μυρίζεις το άρωμα, δεν υπάρχει πρόβλημαΑλήθεια: Τα αρωματικά συστατικά μπορεί να υπάρχουν ακόμα και χωρίς έντονη οσμή.
- Μύθος: Το “clean beauty” είναι πάντα χωρίς άρωμαΑλήθεια: Πολλά “clean” brands χρησιμοποιούν φυσικά ή ήπια αρώματα που όμως εξακολουθούν να είναι αλλεργιογόνα για κάποιους.