Ο σίδηρος είναι ένα απαραίτητο ιχνοστοιχείο για τον οργανισμό μας, παρόλο που τον χρειαζόμαστε σε σχετικά μικρές ποσότητες. Ας δούμε γιατί είναι τόσο σημαντικός:
1. Μεταφορά οξυγόνου: Ο σίδηρος αποτελεί βασικό συστατικό της αιμοσφαιρίνης, μιας πρωτεΐνης στα ερυθρά αιμοσφαίρια που μεταφέρει οξυγόνο από τους πνεύμονες σε όλο το σώμα. Χωρίς επαρκή σίδηρο, η αιμοσφαιρίνη μειώνεται, με αποτέλεσμα τα κύτταρα και οι ιστοί να στερούνται οξυγόνου.
2. Ενέργεια: Ο σίδηρος συμμετέχει σε διάφορες μεταβολικές διεργασίες που παράγουν ενέργεια, όπως η οξειδωτική φωσφορυλίωση. Η έλλειψή του μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση, αδυναμία και μειωμένη αντοχή στην άσκηση.
3. Ανοσοποιητικό σύστημα: Ο σίδηρος παίζει σημαντικό ρόλο στην λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, συμβάλλοντας στην άμυνα του οργανισμού έναντι λοιμώξεων.
4. Γνωσιακές λειτουργίες: Ο σίδηρος είναι απαραίτητος για την ανάπτυξη και την λειτουργία του εγκεφάλου, επηρεάζοντας την μνήμη, την μάθηση, την συγκέντρωση και την προσοχή.
5. Σύνθεση DNA: Ο σίδηρος είναι απαραίτητος για την σύνθεση του DNA, το γενετικό υλικό που καθορίζει την ανάπτυξη και την λειτουργία των κυττάρων.
6. Ερυθρά αιμοσφαίρια: Ο σίδηρος είναι απαραίτητος για την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων, τα οποία μεταφέρουν οξυγόνο σε όλο το σώμα. Η έλλειψή του μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία.
7. Μυϊκή λειτουργία: Ο σίδηρος είναι απαραίτητος για την παραγωγή μυοσφαιρίνης, μιας πρωτεΐνης στους μύες που αποθηκεύει οξυγόνο. Η έλλειψή του μπορεί να επηρεάσει την μυϊκή δύναμη και αντοχή.
8. Κύηση: Ο σίδηρος είναι απαραίτητος για την υγιή ανάπτυξη του εμβρύου κατά την κύηση.
Σε ορισμένες περιόδους της ζωής μπορεί να υπάρχει έλλειψη σιδήρου στον οργανισμό μας, είτε λόγω ανεπαρκούς πρόσληψης από την διατροφή, είτε λόγω απώλειας αίματος πχ έμμηνος ρύση, τραυματισμοί, είτε ακόμα και λόγω μειωμένης απορρόφησης του σιδήρου από τον οργανισμό μας.
Η ανεπάρκεια σιδήρου ή αλλιώς σιδηροπενία είναι μία πολύ κοινή πάθηση, που προκαλείται εξαιτίας των χαμηλών επιπέδων σιδήρου στο αίμα. Εάν υποψιάζεστε ότι έχετε έλλειψη σιδήρου, είναι σημαντικό να επισκεφθείτε τον γιατρό σας για να κάνετε εξετάσεις αίματος και να λάβετε την κατάλληλη θεραπεία.
Συμπτώματα έλλειψης σιδήρου
Κόπωση και αδυναμία: Η κόπωση είναι ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα. Η έλλειψη σιδήρου επηρεάζει την παραγωγή αιμοσφαιρίνης, η οποία μεταφέρει οξυγόνο στους ιστούς. Χωρίς αρκετό οξυγόνο, μπορεί να νιώθετε κόπωση, αδυναμία και μειωμένη αντοχή στην άσκηση.
Χλωμάδα: Η έλλειψη σιδήρου μπορεί να κάνει το δέρμα, τα χείλη, τα βλέφαρα και τις εσωτερικές γωνίες του στόματος να φαίνονται χλωμά.
Δύσπνοια: Η έλλειψη σιδήρου μπορεί να δυσκολέψει την αναπνοή, ειδικά κατά την άσκηση.
Πονοκέφαλοι και ζαλάδες: Η έλλειψη σιδήρου μπορεί να επηρεάσει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο, προκαλώντας πονοκεφάλους και ζαλάδα.
Καρδιακά προβλήματα: Σε σοβαρές περιπτώσεις, η έλλειψη σιδήρου μπορεί να οδηγήσει σε ταχυκαρδία, αρρυθμία και καρδιακή ανεπάρκεια.
Εύθραυστα νύχια: Τα νύχια μπορεί να γίνουν εύθραυστα και να σπάνε εύκολα.
Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών: Αίσθημα δυσφορίας στα πόδια, που συχνά συνοδεύεται από μια ακατανίκητη επιθυμία να τα κινήσετε.
Ευερεθιστότητα και αλλαγές στη διάθεση: Η έλλειψη σιδήρου μπορεί να επηρεάσει τη διάθεση, προκαλώντας ευερεθιστότητα, άγχος και κατάθλιψη.
Κρύα χέρια και πόδια: Η έλλειψη οξυγόνου μπορεί να προκαλέσει κρυάδα στα άκρα.
Γνωσιακές διαταραχές: Η έλλειψη σιδήρου μπορεί να επηρεάσει τη μνήμη, τη συγκέντρωση και την προσοχή.
Βελτίωση της έλλειψης σιδήρου
Διατροφή: Η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε σίδηρο είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση της έλλειψης. Καλές πηγές σιδήρου είναι το κόκκινο κρέας, τα πουλερικά, τα ψάρια, τα όσπρια, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και τα εμπλουτισμένα δημητριακά. Συνδυάστε τροφές πλούσιες σε σίδηρο με τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C, η οποία αυξάνει την απορρόφηση του σιδήρου. Αποφύγετε την κατανάλωση καφέ ή τσαγιού μαζί με τροφές πλούσιες σε σίδηρο, καθώς μειώνουν την απορρόφησή του.
Συμπληρώματα σιδήρου: Ο γιατρός σας μπορεί να σας συνταγογραφήσει συμπληρώματα σιδήρου για να αυξήσετε τα επίπεδα σιδήρου στο αίμα σας.
Θεραπεία της αιτίας: Εάν η έλλειψη σιδήρου οφείλεται σε κάποια υποκείμενη αιτία, όπως εσωτερική αιμορραγία, είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί η αιτία για να αποφευχθεί η επανεμφάνιση της αναιμίας.