Αν ξυπνάτε κάθε βράδυ γύρω στις 3 π.μ., πηγαίνετε στο μπάνιο και παίρνετε ένα ποτήρι νερό πριν ξανακοιμηθείτε, πιθανότατα δεν έχετε ιδιαίτερο λόγο ανησυχίας. Είναι απόλυτα φυσιολογικό να ξυπνάτε για λίγο κατά τη διάρκεια της νύχτας, ακόμα και αν έχετε τον πιο βαθύ ύπνο. Ωστόσο, αν ξυπνάτε ώρες πριν χτυπήσει το πρωινό ξυπνητήρι και καταλήγετε να κοιτάτε το ταβάνι, να «σερφάρετε» στα κοινωνικά δίκτυα ή να μετράτε πρόβατα χωρίς αποτέλεσμα, τότε ίσως υπάρχουν βαθύτεροι λόγοι που δεν σας επιτρέπουν να επιστρέψετε στον ύπνο σας.
6 λόγοι για τους οποίους ξυπνάτε τη νύχτα
Οι αιτίες για τους νυχτερινούς μας αφυπνίσεις μπορεί να είναι διαφορετικές για τον καθένα, ωστόσο συνήθως οφείλονται σε θέματα υγείας, την ηλικία, το περιβάλλον, τη διατροφή ή τη λήψη φαρμάκων.
1. Έχετε κάποιο πρόβλημα υγείας ή είστε έγκυος
Πολλές καταστάσεις υγείας, από ένα απλό κρυολόγημα μέχρι μια χρόνια αναπνευστική πάθηση, μπορούν να διαταράξουν τον ύπνο. Οποιοδήποτε σύμπτωμα όπως μια σοβαρή καούρα ή ένας έντονος κνησμός, μπορεί να σας ξυπνήσει ακόμα και από τον πιο βαθύ ύπνο.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, το ξύπνημα τη νύχτα μπορεί να είναι σημάδι σοβαρότερης διαταραχής ύπνου, όπως η υπνική άπνοια. Σε αυτή την περίπτωση, οι άνθρωποι ξυπνούν συχνά απότομα και δυσκολεύονται να αναπνεύσουν. Η υπνική άπνοια μπορεί να προκαλέσει μικρές στιγμές διακοπής της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου, όπου οι αεραγωγοί στενεύουν και κλείνουν. Αυτές οι στιγμές «ξυπνήματος» βοηθούν το άτομο να πάρει ανάσα και είναι σημαντικό να δείτε έναν γιατρό αν υποψιάζεστε ότι πάσχετε από αυτή τη διαταραχή, καθώς μπορεί να σχετίζεται με άλλες παθήσεις, όπως οι καρδιακές αρρυθμίες και η υπέρταση.
Εάν είστε έγκυος, επίσης, να αναμένετε συχνές διακοπές στον ύπνο σας λόγω της αυξανόμενης σωματικής πίεσης και των ορμονικών αλλαγών.
2. Έχετε άγχος ή κατάθλιψη
Οι διαταραχές της διάθεσης, όπως το άγχος και η κατάθλιψη, μπορούν επίσης να επηρεάσουν σημαντικά τον ύπνο. Συνήθως, τα προβλήματα ψυχικής υγείας σχετίζονται με την αϋπνία, την καθυστέρηση στο να αποκοιμηθεί κάποιος και τον πιο ελαφρύ ύπνο.
3. Γερνάτε
Καθώς μεγαλώνουμε, ο ύπνος μας γίνεται πιο διακοπτόμενος και λιγότερο βαθύς. Αυτό συμβαίνει λόγω φυσικών αλλαγών που υφίσταται το σώμα μας με την πάροδο του χρόνου. Ιδιαίτερα, κατά την περίοδο της περιεμμηνόπαυσης, οι ορμονικές αλλαγές και οι εξάψεις μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα του ύπνου.
4. Το περιβάλλον σας είναι θορυβώδες
Το περιβάλλον γύρω μας μπορεί επίσης να επηρεάσει τον ύπνο. Αν ξυπνάτε τη νύχτα από έναν θορυβώδη γείτονα ή ένα κατοικίδιο που ροχαλίζει, είναι δύσκολο να ξανακοιμηθείτε. Εκτός από τον ήχο, και η θερμοκρασία του χώρου, η ποιότητα του αέρα και το φως μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην άνεση του ύπνου σας.
Το να κρατάτε την κρεβατοκάμαρά σας δροσερή, σκοτεινή και ήσυχη, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά. Αν η περιοχή σας είναι πολύ θορυβώδης, οι συσκευές παραγωγής ήχου, όπως λευκός θόρυβος, και οι βαριές κουρτίνες που κόβουν το φως, μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμες.
5. Καταναλώνετε φαγητό ή ποτό λίγο πριν τον ύπνο
Η διατροφή μπορεί να έχει τεράστιο αντίκτυπο στον ύπνο. Η κατανάλωση καφεΐνης αργά το βράδυ, είτε μέσω καφέ είτε μέσω σοκολάτας και τσαγιού, μπορεί να προκαλέσει δυσκολία στον ύπνο. Ταυτόχρονα, τα βαριά γεύματα πριν τον ύπνο αυξάνουν τον κίνδυνο καούρας και δυσπεψίας, καθιστώντας τον ύπνο πιο δύσκολο.
Η κατανάλωση αλκοόλ, ενώ μπορεί αρχικά να μειώσει τον χρόνο που χρειάζεται για να αποκοιμηθείτε, στη συνέχεια προκαλεί πιο διακοπτόμενο ύπνο και πρόωρες αφυπνίσεις. Είναι προτιμότερο να αποφύγετε το αλκοόλ και την καφεΐνη, τουλάχιστον 6 ώρες πριν την ώρα του ύπνου.
6. Λαμβάνετε φάρμακα
Πολλά φάρμακα επηρεάζουν τον ύπνο. Για παράδειγμα, κάποια έχουν καταπραϋντικές ιδιότητες και σας κάνουν να κοιμηθείτε πιο εύκολα, όπως η διφαινυδραμίνη, ενώ άλλα είναι διεγερτικά και μπορεί να δυσκολεύουν τον ύπνο, όπως η ψευδοεφεδρίνη.
Αν έχετε προβλήματα ύπνου εξαιτίας φαρμάκων, συμβουλευτείτε το γιατρό σας για να βρείτε την καταλληλότερη ώρα για τη λήψη τους.
Συμβουλές για να διατηρήσετε τον ύπνο σας
Αν δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε εξαιτίας φαρμάκων, εγκυμοσύνης ή καταστάσεων υγείας, είναι σημαντικό να συνεργαστείτε με τον γιατρό σας για να βρείτε την καλύτερη προσέγγιση. Παράλληλα, μπορείτε να δοκιμάσετε τα παρακάτω:
- Αποφύγετε τα βαριά γεύματα, το αλκοόλ και τα διεγερτικά (καφές, κάπνισμα) πριν τον ύπνο.
- Κάντε τακτική άσκηση, αλλά όχι πολύ κοντά στην ώρα του ύπνου.
- Ασχοληθείτε με χαλαρωτικές δραστηριότητες πριν τον ύπνο, όπως διάβασμα ή ακρόαση απαλή μουσική.
Αν ξυπνήσετε και δεν μπορείτε να κοιμηθείτε ξανά μέσα σε 15-20 λεπτά, είναι καλύτερα να σηκωθείτε και να κάνετε μια χαλαρωτική δραστηριότητα, αποφεύγοντας το έντονο φως και τις οθόνες. Επιστρέψτε στο κρεβάτι όταν νιώσετε πάλι υπνηλία.
“Είναι φυσιολογικό να έχουμε μερικές κακές νύχτες ύπνου κατά διαστήματα,” αναφέρει μια ειδικός. “Αν όμως έχετε προβλήματα με τον ύπνο για περισσότερο από μερικές εβδομάδες, με συχνές αφυπνίσεις ή παρατεταμένη αϋπνία, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.”υ